Ben je als zelfstandige ingehuurd door een opdrachtgever? Je betaalt dan minder belasting door de belastingvoordelen voor ondernemers, en je opdrachtgever hoeft geen loonheffing te betalen. Maar let op: als de Belastingdienst oordeelt dat je feitelijk in loondienst werkt in plaats van als zelfstandige, kan dat zowel jou als je opdrachtgever flink wat geld kosten.De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) maakt duidelijk wanneer er sprake is van ondernemerschap, loondienst, of uitzendwerk. Voldoe je als zzp’er (zelfstandige zonder personeel) niet aan de voorwaarden voor ondernemerschap, dan is er sprake van schijnzelfstandigheid. De Belastingdienst zal vanaf 2025 strenger optreden tegen deze vorm van onjuiste arbeidsrelaties.
Voorwaarden voor Ondernemerschap
Om als ondernemer te worden beschouwd, moet je aan bepaalde criteria voldoen volgens de Wet DBA. Zo bepaal je als zelfstandige bijvoorbeeld zelf je werktijden, gebruik je eigen gereedschap, en werk je zonder leiding van medewerkers van de opdrachtgever. Een voorbeeld hiervan is een tekstschrijver die vanuit huis werkt aan een opdracht met eigen laptop, zonder enige sturing van de opdrachtgever.
Werk je echter binnen het bedrijf van de opdrachtgever, bijvoorbeeld als schrijver op de redactie of als kok in een restaurant, en voer je taken uit die ook door werknemers van het bedrijf worden gedaan, dan wordt dit vaak gezien als loondienst of uitzendwerk. In dat geval voldoe je niet aan de voorwaarden voor ondernemerschap.
Gevolgen van Schijnzelfstandigheid
Als je niet voldoet aan de voorwaarden van de Wet DBA en er sprake is van schijnzelfstandigheid, kan dat serieuze financiële consequenties hebben voor zowel jou als je opdrachtgever. Als je onterecht belastingvoordelen hebt genoten, zoals zelfstandigenaftrek, moet je deze terugbetalen. Daarnaast kan je recht krijgen op een loondienstcontract, en zal je opdrachtgever alsnog loonheffing en pensioen moeten afdragen. Je opdrachtgever kan bovendien een boete opgelegd krijgen.
Schijnzelfstandigheid Voorkomen
Om problemen te voorkomen, is het belangrijk om de arbeidsrelatie tussen jou en je opdrachtgever te beoordelen. Dit kan onder andere door gebruik te maken van hulpmiddelen op de website van de Belastingdienst, zoals de tool ‘Wanneer is sprake van loondienst?’. Daarnaast biedt Ondernemersplein informatie speciaal voor opdrachtgevers.
Een modelovereenkomst kan helpen om de werkrelatie op papier vast te leggen. Deze overeenkomsten zijn goedgekeurd door de Belastingdienst en geven duidelijkheid over de arbeidsrelatie. Nieuwe modelovereenkomsten worden echter niet meer goedgekeurd, maar bestaande overeenkomsten blijven geldig tot de einddatum.
Strengere Handhaving vanaf 2025
Vanaf 2025 zal de Belastingdienst strenger handhaven op schijnzelfstandigheid. Als een opdrachtgever nu per ongeluk de Wet DBA overtreedt, krijgt deze drie maanden de tijd om de situatie recht te zetten. Vanaf 2025 is er geen waarschuwing meer en volgen er direct maatregelen, zoals naheffingen en boetes.
Daarnaast staat er een wetswijziging voor de Wet DBA op stapel, waarin onder andere een minimumtarief voor zelfstandige opdrachtnemers wordt voorgesteld en waarin wordt verduidelijkt hoe een opdrachtgever een zzp’er mag aansturen.
Zorg ervoor dat je goed geïnformeerd bent en dat je aan de voorwaarden voor ondernemerschap voldoet om schijnzelfstandigheid te voorkomen! Voor meer informatie en ondersteuning kun je terecht bij ons of op de websites van Ondernemersplein en de Belastingdienst.